Câu hỏi tư vấn: Thưa luật sư, gia đình cháu có 4 người: bố, mẹ, cháu
và anh trai, điều kiện kinh tế cũng không mấy khá giả. Anh trai cháu làm công
nhân, đã hơn 20 tuổi nhưng vẫn ham mê rượu chè, điện tử, đánh lô đề và cá độ
bóng đá. 2 tháng trước anh ấy vay nặng lãi để tham gia cá độ, bởi thua cuộc nên
giờ nợ bên cho vay tổng số tiền cả gốc lẫn lãi là hơn trăm triệu đồng. Giờ anh ấy
trốn về nhà họ hàng ở quê, bên cho vay thường xuyên đến nhà cháu quấy rầy, đòi
tiền nợ nhưng gia đình cháu thực sự không còn tiền trả, đi vay bạn bè người
thân cũng không cho. Vậy luật sư cho cháu hỏi, gia đình cháu có bắt buộc phải
thay anh trai trả nợ hay không? Cháu cảm ơn!
Trả lời tư vấn: Chào bạn, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề
nghị tư vấn đến Công ty Luật Hồng Thái và Đồng Nghiệp. Theo như thông tin bạn
cung cấp, chúng tôi tư vấn cho bạn như sau:
Căn cứ pháp lý:
- Bộ Luật Dân sự 2015
Hợp đồng vay tài sản là sự thoả thuận giữa các bên,
theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải
hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ
phải trả lãi nếu có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định.
Theo quy định tại Điều 466 Bộ Luật Dân sự 2015 quy định
về nghĩa vụ trả nợ của bên vay như sau:
“1. Bên vay tài sản là tiền thì phải
trả đủ tiền khi đến hạn; nếu tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số
lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
2. Trường hợp bên vay không thể trả
vật thì có thể trả bằng tiền theo trị giá của vật đã vay tại địa điểm và thời
điểm trả nợ, nếu được bên cho vay đồng ý.
3. Địa điểm trả nợ là nơi cư trú hoặc
nơi đặt trụ sở của bên cho vay, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
4. Trường hợp vay không có lãi mà
khi đến hạn bên vay không trả nợ hoặc trả không đầy đủ thì bên cho vay có quyền
yêu cầu trả tiền lãi với mức lãi suất theo quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ
luật này trên số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp
có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.
5. Trường hợp vay có lãi mà khi đến
hạn bên vay không trả hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi như sau:
a) Lãi trên nợ gốc theo lãi suất thỏa
thuận trong hợp đồng tương ứng với thời hạn vay mà đến hạn chưa trả; trường hợp
chậm trả thì còn phải trả lãi theo mức lãi suất quy định tại khoản 2 Điều 468 của
Bộ luật này;
b) Lãi trên nợ gốc quá hạn chưa trả
bằng 150% lãi suất vay theo hợp đồng tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường
hợp có thỏa thuận khác.”
Theo đó, trong trường hợp này, anh trai của bạn là
người vay tiền nên anh trai bạn sẽ có nghĩa vụ trả nợ cho bên cho vay. Trong
trường hợp bên cho vay khởi kiện yêu cầu anh trai bạn trả nợ thì nghĩa vụ trả nợ thuộc về anh
trai bạn và anh trai của bạn sẽ phải tự chịu trách nhiệm, do anh trai bạn đã
thành niên và có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, nghĩa vụ này không liên quan đến
gia đình bạn do chủ thế xác lập giao dịch vay tài sản ở đây là anh trai bạn thì
anh trai bạn đương nhiên phải thực hiện nghĩa vụ đối với giao dịch đó. Gia đình
bạn sẽ không phải chịu trách nhiệm trả nợ thay cho con khi con không thực hiện
nghĩa vụ trong hợp đồng vay tài sản.
Tư vấn pháp luật miễn phí 1900.6248 (Nguồn: Internet)
Theo quy định của pháp luật, bố mẹ chỉ có thể thực
hiện nghĩa vụ dân sự thay cho con khi con mất năng lực hành vi dân sự (với
tư cách là người giám hộ ). Hoặc bố mẹ sẽ phải chịu trách nhiệm trả nợ
thay trong trường hợp bố mẹ là người bảo lãnh.
Vấn đề bảo lãnh quy định tại Điều 335 Bộ luật Dân sự
2005 như sau:
“1. Bảo lãnh là việc người thứ ba (sau đây gọi
là bên bảo lãnh) cam kết với bên có quyền (sau đây gọi là bên nhận bảo lãnh) sẽ
thực hiện nghĩa vụ thay cho bên có nghĩa vụ (sau đây gọi là bên được bảo lãnh),
nếu khi đến thời hạn thực hiện nghĩa vụ mà bên được bảo lãnh không thực hiện hoặc
thực hiện không đúng nghĩa vụ.
2. Các bên có thể thỏa thuận về việc
bên bảo lãnh chỉ phải thực hiện nghĩa vụ thay cho bên được bảo lãnh trong trường
hợp bên được bảo lãnh không có khả năng thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh.”
Do đó, nếu không thuộc các trường hợp nêu trên thì
gia đình bạn không phải thực hiện nghĩa vụ trả nợ thay cho con gái bạn. Tuy
nhiên, gia đình có quyền tự nguyện đứng ra để trả khoản nợ này.
Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Hồng Thái và Đồng Nghiệp về vấn đề của bạn. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận tổng đài 1900.6248 để được giải đáp và hỗ trợ kịp thời.