Bởi nhiều trường hợp công an lợi dụng người vi phạm không biết luật nên “hét giá” mức phạt gấp 3-4 lần nhằm “dọa” cho người vi phạm sợ mà “thôi em xin…” để rồi đòi "đút lót" mới cho đi, trong khi mức phạt thực tế nhỏ hơn nhiều (có bạn bị lỗi theo luật là phạt 70K, CA dọa lỗi này 500K, bạn ấy xin xuống được thành 250K mà vẫn tưởng được ban ơn)
Cơ sở pháp lý:
Tóm tắt quy trình: Dừng xe, báo lỗi =>
- Nếu mức phạt 250K
trở xuống => QUYẾT ĐỊNH XỬ PHẠT TẠI CHỖ (Mục 1) nộp tại chỗ hoặc ra kho
bạc.
- Nếu mức phạt trên
250K thì LẬP BIÊN BẢN (Mục 2), để lại giấy tờ rồi đi, hôm khác đến nhận QUYẾT
ĐỊNH XỬ PHẠT (Mục 3), đóng phạt tại kho bạc
Khi bạn
bị dừng xe, sau khi thực hiện quy trình như đã trình bày ở Note trước), nếu
thấy đã đúng lỗi hoặc không biết rõ lỗi, bạn cũng nên yêu cầu lập biên bản
(hoặc ra Quyết định xử phạt tại chỗ), giấy trắng mực đen rồi đi hỏi sau, nếu họ
“làm láo” thì giấy tờ đó là cơ sở để khiếu nại sau này.
1. Đối với Quyết định
xử phạt “tại chỗ”.
Trích Luật xử lý vi phạm hành chính:
“Điều 56. Xử phạt vi phạm hành chính không lập
biên bản
1. Xử phạt vi phạm hành chính không lập biên bản được áp dụng trong trường hợp
xử phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền đến 250.000 đồng đối với cá nhân, 500.000 đồng đối
với tổ chức và người có thẩm quyền xử phạt phải ra quyết định xử phạt vi phạm
hành chính tại chỗ.”
Trường
hợp vi phạm hành chính được phát hiện nhờ sử dụng phương tiện, thiết bị kỹ
thuật, nghiệp vụ thì phải lập biên bản.
Như vậy, đối với vi phạm có mức phạt từ 250.000 trở xuống (đối với từng hành vi) thì
họ PHẢI ra "Quyết
định xử phạt VPHC theo thủ tục không lập biên bản", quy định này tạo điều
kiện cho người vi phạm có thể giải quyết sớm nhất có thể vi phạm của mình, không
buộc phải đợi trong vòng 7 ngày mới đi lấy QĐ xử phạt, nộp tiền kho bạc….
Quyết định xử phạt tại chỗ trông giống thế này:
Sau khi ra “Quyết định xử phạt theo thủ tục
không lập biên bản”, bạn sẽ nộp phạt ngay tại chỗ cho người ra QĐ xử phạt và
người xử phạt có trách nhiệm giao cho bạn biên lai in sẵn mệnh giá giống như
thế này:
Sẽ có nhiều mệnh giá (có màu khác nhau) để
“ghép” cho đúng số tiền bị phạt ghi trong QĐ xử phạt. Các bạn nhớ lấy biên lai,
giữ 1 bản Quyết định xử phạt nhé, như vậy mới chắc là ta đã đóng góp vào ngân
sách nhà nước.
Nộp tiền xong, lấy biên lai, cầm QĐ xử phạt và
giấy tờ rồi đi thôi.
Bởi theo quy định tại Điều 69, Luật xử lý vi phạm hành
chính, "Thi hành quyết định
xử phạt không lập biên bản" thì người vi phạm nộp tiền tại chỗ cho người có
thẩm quyền xử phạt. Trường hợp người vi phạm KHÔNG CÓ KHẢ NĂNG NỘP PHẠT TẠI CHỖ thì mới ra kho bạc.
Nếu C.A khi nghe đòi biên lai bèn nói “hết biên lai” thì bạn có thể yêu cầu họ ghi (ở mặt sau QĐ, hoặc yêu
cầu ghi âm) rõ lý do họ yêu cầu mình ra kho bạc, đại khái "Tôi, trung úy
xxx hết biên lai tại chỗ, yêu cầu anh abc nộp phạt tại kho bạc". Việc
"hết biên lai" (thường là
lấy cớ) là lỗi của người thi hành công vụ, không phải vì lỗi của mình mà buộc
người vi phạm phải mất công. Đã có bạn yêu cầu csgt sang chốt khác lấy biên lai
về xé đầy đủ cho mình mới chịu đi rồi
Trường hợp không có tiền nộp tại
chỗ thì họ sẽ tạm giữ của bạn MỘT trong các loại giấy tờ theo thứ tự: GPLX; Đăng ký xe;….
Bạn để lại giấy tờ, cầm tờ QĐ, lên xe đi vay tiền rồi phi ra kho bạc vậy, nộp
phạt xong họ cũng sẽ giao cho mình một tờ biên lai, mang biên lai này về trình
cho người phạt rồi lấy lại giấy tờ vi vu. Hoặc không tiện thì để hôm khác ra
kho bạc nộp rồi cầm biên lai đến cơ quan của người xử phạt (Phòng CSGT, Đội
CSGT .... được ghi trong QĐ xử phạt) để xuất trình, lấy lại giấy tờ.
Khi đến nộp phạt tại kho bạc hoặc các ngân hàng được kho bạc
ủy quyền thu phạt thì bên thu tiền sẽ giữ bản Quyết định xử phạt và giao cho
bạn biên lai.
Chịu khó mất công một chút để làm đúng luật,
không nên tạo điều kiện cho các chú tham nhũng.
Trích Luật xử lý vi phạm hành chính
“Điều 125
6. Trong trường hợp chỉ áp dụng hình thức phạt tiền đối với cá nhân, tổ chức vi
phạm hành chính thì người có thẩm quyền xử phạt có quyền tạm giữ một trong các loại giấy tờ theo
thứ tự: giấy phép lái xe hoặc giấy phép lưu hành phương tiện hoặc giấy tờ cần
thiết khác có liên quan đến tang vật, phương tiện cho đến khi cá nhân, tổ chức
đó chấp hành xong quyết định xử phạt. Nếu cá nhân, tổ chức vi phạm không có
giấy tờ nói trên, thì người có thẩm quyền xử phạt có thể tạm giữ tang vật,
phương tiện vi phạm hành chính, trừ trường hợp quy định tại khoản 10 Điều này.”
Nếu không biết rõ đơn vị của người xử phạt thì bạn cần
yêu cầu họ ghi ra mặt sau QĐ xử phạt, đề phòng trường hợp đi nộp phạt xong quay
lại thì các chú đã hết ca thì mình phải đến đấy để lấy giấy tờ sau. (Thông tư
66)
Hãy coi việc bị tạm giữ GPLX là điều bình thường, khi cầm
Quyết định xử phạt trên tay rồi thì cái Quyết định đó tạm thời có thể thay thế
GPLX để tiếp tục tham gia giao thông (trừ trường hợp vẫn trong thời gian bị
tước GPLX ghi trong QĐ), khi nào tiện thì đi nộp phạt rồi lấy GPLX sau (quá 10
ngày kể từ ngày nhận QĐ xử phạt thì mới tính lãi chậm nộp phạt = 0,05% x mức
tiền phạt x số ngày).
Nếu số tiền phạt trên 250.000 (VD mô tô bị lỗi vượt đèn đỏ =
350K, hoặc bị bắn tốc độ) thì “ăn” biên bản như sau:
2. Lập biên bản
Biên bản nôm na là một văn bản để hai bên thống
nhất ký xác nhận tình trạng lúc đó chứ không phải là điều gì quá khủng khiếp để
mà các chú hay mang ra dọa "Lập biên bản nhé". Khi phát hiện vi phạm,
người thi hành công vụ sẽ lập một cái biên bản giống như thế này:
Khi lập biên bản xong, bạn cần đọc lại biên bản, nếu đúng thì
mới ký. Trong Biên bản có mục “Ý
kiến của người (hoặc đại diện tổ chức) vi phạm”. Nếu có bất kỳ ý kiến gì
thì bạn yêu cầu trình bày ngắn gọn vào đây rồi mới ký nhé. Đa phần họ sẽ bắt
ghi là “đúng lỗi” nhưng đây là phần ý kiến người vi phạm chứ không phải “ý kiến
của người lập biên bản”.
Mục “ý kiến” này rất quan trọng, nhiều khi tranh luận không
ngã ngũ có bạn không chịu ký biên bản, điều này vô cùng dại dột bởi mình không
ký và giữ 1 bản thì họ hoàn toàn có khả năng ghi bừa thêm lỗi vào rồi nhờ người
nào đó làm người chứng kiến ký vào. Không ký biên bản rồi bị giữ giấy tờ, phương
tiện mà không có bằng chứng họ giữ, sau đến giải quyết lại mất công đi làm
tường trình,…. rất phiền phức. Nên nếu thấy không đúng thì bạn đòi ghi ý kiến
vào mục kia rồi mới ký, điều này hoàn toàn đúng pháp luật.
Với trường hợp bị “bắn tốc độ”, theo quy định là phải có hình
ảnh. Trường hợp họ không cho xem ngay mà hẹn khi nào nhận QĐ xử phạt sẽ có hình
ảnh thì bạn cũng cần ghi thêm vào mục “ý kiến” rằng yêu cầu cho xem hình ảnh
trước khi ra QĐ xử phạt.
Cầm biên bản trong tay, gửi lại giấy tờ, ta bon bon
đi về hẹn ngày tái ngộ.
Lưu ý: Khi bị lập biên bản và tạm giữ GPLX thì bạn chưa
thực sự bị tước GPLX (dù lỗi đó có hình thức xử phạt bổ sung là tước GPLX). Tuy
nhiên Biên bản chỉ có tác dụng thay thế GPLX (đã bị tạm giữ) trong thời hạn hẹn
đến xử lý ghi trong biên bản. Quá ngày “hẹn hò” mà bạn bị “tóm” nữa thì dù có
trình biên bản này ra thì vẫn dính thêm lỗi “Không có GPLX” nhé.
* Tạm giữ phương tiện:
Nhiều bạn bị CS dọa “giam xe”, tuy nhiên không
phải cứ “thích” là “giam”. Nếu bạn vi phạm các lỗi nặng (chủ yếu do lỗi về nồng
độ cồn, ma túy, đua xe, lạng lách), không có bằng lái hoặc đăng ký xe thì mới
bị tạm giữ. Việc tạm giữ phương tiện phải tuân theo quy định của Điều 125, Luật
xử lý Vi phạm hành chính và phải có Quyết định (Biên bản) tạm giữ phương tiện
đàng hoàng.
Khi vi phạm những lỗi có hình thức xử phạt bổ sung là
"tạm giữ phương tiện" thì bạn sẽ bị lập biên bản tạm giữ phương tiện.
Thời hạn tạm giữ phương tiện được tính từ
ngày phương tiện bị tạm giữ thực tế (ngày vi phạm, bị lập biên bản,
tạm giữ xe). Bạn có thể nhận lại xe ngay sau khi thi hành QĐ xử phạt (nộp tiền
phạt). Lưu ý mình phải chịu phí giữ xe nên cần nộp phạt sớm để lấy xe sớm, đỡ
tiền.
Bạn có thể sử dụng điện thoại để ghi lại hình ảnh phương tiện
của mình thời điểm bị tạm giữ để có cơ sở khiếu nại nếu trong quá trình họ giữ
xe bị hư hỏng, mất mát.
Khi không xuất trình được GPLX HOẶC Giấy đăng ký xe thì bạn
sẽ bị lập biên bản lỗi "Không có Giấy...". Các lỗi này đều có hình
thức xử phạt bổ sung là "tạm giữ phương tiện" nên CSGT sẽ tạm giữ xe
của bạn (có ghi trong BB giao cho bạn). Trong thời hạn hẹn ghi trong biên bản
mà bạn xuất trình được các loại giấy tờ trên khi đến giải quyết thì sẽ chuyển
thành lỗi "Không mang theo Giấy..." và bạn có thể lấy xe ngay sau khi
nộp phạt.
*Tước Giấy phép lái xe
Với những vi phạm có hình thức xử phạt bổ sung
là "tước GPLX" thì thời hạn tước GPLX được tính từ ngày Quyết định xử phạt có hiệu lực.
Nếu QĐ xử phạt có hình thức "tước GPLX" mà vẫn đang trong thời hạn
tước thì QĐ đó không thể thay thế được GPLX (dù đã nộp phạt hay chưa).
Thêm một phần trả lời
thắc mắc của một bạn về việc "tạm giữ" và "giam bằng",
"giam xe"
a. TẠM GIỮ GPLX để đảm bảo thi hành QĐ xử
phạt, nói nôm na là giữ để "làm tin". Việc tạm giữ xảy ra khi CSGT
phát hiện vi phạm và lập biên bản bạn ("Biên bản" chưa quyết định
hình thức xử phạt) thì sẽ giữ GPLX để "làm tin" và giao cho bạn Biên
bản. Lúc này bạn chưa thực sự bị tước GPLX. Trong thời hạn hẹn ghi trong biên
bản thì Biên bản vẫn có tác dụng thay thế GPLX để xuất trình khi bị kiểm tra.
b. TƯỚC GPLX là hình thức xử phạt bổ sung khi bạn vi phạm những lỗi nặng.
Ví dụ bạn vượt đèn đỏ, CSGT "tóm" và
lập biên bản bạn lỗi "vượt đèn đỏ", tạm giữ GPLX hẹn ngày giải quyết.
Lúc này bạn chưa thực sự bị tước GPLX, nếu hôm sau lượn đường bạn bị túm tiếp
thì có thể trình Biên bản thay cho GPLX. Đến khi bạn nhận QĐ xử phạt, trong QĐ
có ghi hình phạt bổ sung là tước "GPLX 1 tháng" thì kể từ đó bạn
không được đi xe (theo luật). Nếu đi mà bị túm tiếp thì trình QĐ xử phạt ra
cũng không ăn thua và bị phạt thêm lỗi "Không có GPLX".
c. CSGT sẽ tạm giữ phương tiện khi bạn vi phạm những lỗi có hình phạt bổ sung là "tạm giữ phương tiện".
Trường hợp bạn không xuất trình được GPLX hoặc
ĐK xe thì CSGT cũng giữ xe (vì khi đó sẽ lập biên bản lỗi "Không có
giấy....", lỗi này có hình phạt bổ sung giữ xe).
Trong thời hạn hẹn, bạn xuất trình được giấy
tờ thì sẽ được chuyển về lỗi "Không mang theo giấy...." (lỗi này
không bị hình phạt bổ sung giữ xe), bạn nộp phạt và lấy xe luôn.
3.
Quyết định xử phạt
Theo quy định, trong vòng 07 ngày kể từ
ngày lập biên bản thì người có thẩm quyền xử phạt sẽ phải ra QĐ xử phạt (Vì thế
bạn cần chú ý thời hạn hẹn ghi trong biên bản có quá ngắn hay không để ý kiến
kịp thời) dù bạn có đến xử lý hay không. Nếu vì một lý do nào đó bạn không thể
đến đúng hẹn được thì có thể đến sau (muộn cả tháng vẫn được), tuy nhiên vì quá
thời gian "hẹn hò" nên khi đó QĐ xử phạt đã có và giữ nguyên những
lỗi trong Biên bản, bạn không còn quyền bổ sung thông tin để thay đổi lỗi nữa.
Đồng thời Biên bản quá hạn không có tác dụng thay thế GPLX nữa, nếu bạn vi phạm
mà bị "tóm" nữa mà trình BB quá hạn đó ra thì vẫn bị phạt "Không
có GPLX" khá nặng đô.
Trong trường hợp nhận QĐ xử
phạt muộn so với ngày hẹn, bạn có thể yêu cầu (hoặc người giao QĐ sẽ tự ghi,
bạn ký) ghi rõ ngày nhận QĐ. Nếu có ngày nhận này thì dù QĐ có ra cách đấy cả
năm thì khi nộp phạt tại kho bạc bạn vẫn không bị thêm tiền chậm nộp vì mốc để
tính ngày chậm nộp là từ ngày NHẬN QUYẾT ĐỊNH XỬ PHẠT.
Hiện nay, theo Thông tư
45/2014/TT-BCA, ngày 15 tháng 10 năm 2014 của Bộ Công an thì dù chưa đến ngày
hẹn giải quyết, bạn có thể đến nơi xử lý đề nghị ra QĐ xử phạt luôn, nếu đã rõ
ràng, không cần xác minh thêm thì họ có thể xử lý luôn, xong sớm, lấy giấy tờ
sớm, về sớm.
Các bạn lưu ý đối với trường
hợp không mang theo giấy tờ: Theo quy định, nếu xuất trình được giấy tờ TRONG
THỜI HẠN hẹn giải quyết ghi trên biên bản thì sẽ chỉ bị xử phạt lỗi "Không
mang theo giấy...". Tuy nhiên có nhiều trường hợp người vi phạm đến trong
thời hạn hẹn nhưng lại không được giải quyết (hẹn lại, CSGT đi nghỉ mát, sếp
không có nhà....), hôm sau quay lại thì đã quá hạn hẹn ghi trên biên bản =>
bị phạt lỗi "Không có Giấy..." nặng hơn nhiều. Do đó, khi bất kỳ ai
hẹn lại thì các bạn cần yêu cầu người đó ghi ngày hẹn lại vào mặt sau biên bản,
ký tên vào, hoặc ít nhất cần có bằng chứng nào đó chứng minh mình đã đến đúng
hẹn nhưng không được giải quyết.
Trong trường hợp không thể
trực tiếp đến giải quyết thì bạn có thể đưa giấy tờ cho người khác đến thay
nhưng phải làm giấy ủy quyền. Khi làm giấy ủy quyền phải có dấu xác nhận của
chính quyền địa phương nơi bạn cư trú. Trong giấy ủy quyền cần ghi rõ số CMND
của bạn và người được ủy quyền. Mang theo những giấy tờ cần thiết khác, CSGT sẽ
tiến hành giải quyết làm các thủ tục xử lý vi phạm trả lại giấy tờ xe cho người
được ủy quyền theo quy định.
Khi đến nơi, người xử lý
(không hẳn là người lập biên bản) sẽ làm việc với bạn dựa trên Biên bản (có chữ
ký của cả bạn lẫn người lập biên bản), và các tình tiết bạn cung cấp thêm. Sau
khi xác minh các tình tiết, họ sẽ ra một Quyết định xử phạt giống thế này:
Theo quy định thì bạn sẽ được giao 02 bản Quyết định này để bạn giữ 1 bản và
nơi thu tiền phạt giữ 1 bản.
Lưu ý khi C.A muốn phạt ai, phạt bao nhiêu tiền…
đều phải dựa trên Quyết định xử phạt, giấy trắng mực đen dấu đỏ, ký cọt đàng
hoàng nhé (kể cả phạt tại chỗ, phạt cảnh cáo). Các chú có NÓI phạt bao nhiêu cũng không cần
lo lắng. Trong QĐ xử phạt sẽ ghi các lỗi mình bị phạt; mức tiền phạt cho từng
lỗi… các bạn chỉ phải nộp đúng số tiền ghi trong QĐ thôi.
Có một số trường hợp không ra Quyết định xử phạt
được quy định tại Luật xử lý VPHC:
Điều 11. Những trường hợp không xử phạt vi
phạm hành chính
Không xử phạt vi phạm hành chính đối với các trường hợp sau đây:
1. Thực hiện hành vi vi phạm hành chính trong tình thế cấp thiết;
2. Thực hiện hành vi vi phạm hành chính do phòng vệ chính đáng;
3. Thực hiện hành vi vi phạm hành chính do sự kiện bất ngờ;
4. Thực hiện hành vi vi phạm hành chính do sự kiện bất khả kháng;
5. Người thực hiện hành vi vi phạm hành chính không có năng lực trách nhiệm
hành chính; người thực hiện hành vi vi phạm hành chính chưa đủ tuổi bị xử phạt
vi phạm hành chính theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 5 của Luật này.
Ví dụ bạn đi đúng làn nhưng BẤT NGỜ có một xe chèn lên làm
bạn buộc phải lách ra làn ngoài để tránh và bị bắt lỗi “sai làn”, đây là tình
huống cấp thiết nên dù có vi phạm nhưng không bị xử lý. Nếu họ cố tình lập biên
bản thì bạn yêu cầu ghi vào phần "ý kiến" về tình huống bất ngờ đó
rồi mới ký, khi đến nơi "hẹn hò" sẽ làm việc, trình bày theo Luật với
người ra QĐ xử phạt sau.
1. Tình thế cấp thiết là tình thế của cá
nhân, tổ chức vì muốn tránh một nguy cơ đang thực tế đe dọa lợi ích của Nhà
nước, của tổ chức, quyền, lợi ích chính đáng của mình hoặc của người khác mà
không còn cách nào khác là phải gây một thiệt hại nhỏ hơn thiệt hại cần ngăn
ngừa.
Khi đã có Quyết định xử phạt (có lập biên bản)
thì bạn sẽ phải nộp phạt tại kho bạc.
Khi cầm Quyết định xử phạt (kể cả QĐ xử phạt "tại
chỗ") trên tay thì bạn có thể xuất trình khi bị kiểm tra thay cho GPLX (đã
bị tạm giữ) trừ trường hợp trong QĐ xử phạt có hình thức xử phạt bổ sung là
"tước GPLX" và vẫn đang trong thời hạn bị tước GPLX.
Theo Luật Xử lý vi phạm hành chính:
Mức tiền phạt cụ thể đối với một hành vi vi
phạm hành chính là mức trung bình của khung tiền phạt được quy định đối với
hành vi đó; nếu có tình tiết giảm nhẹ thìmức tiền phạt có thể giảm xuống nhưng
không được giảm quá mức tối thiểu của khung tiền phạt; nếu có tình tiết tăng
nặng thì mức tiền phạt có thể tăng lên nhưng không được vượt quá mức tiền phạt
tối đa của khung tiền phạt.
Ví dụ bạn bị lỗi "không đội mũ bảo
hiểm", trong NĐ 171 quy định mức phạt là từ 100K đến 200K, như vậy nếu có
tình tiết tăng nặng (tái phạm, lăng mạ CA, che giấu hành vi...) thì mức phạt là
200K; nếu có tình tiết giảm nhẹ (thành khẩn, tự nguyện khai báo; có hành vi
giảm bớt hậu quả...) thì mức phạt là 100K. Còn thông thường thì sẽ lấy mức
trung bình cộng là 150K. Do đó nếu bị "dọa" hay "ép" vào
mức phạt cao nhất thì bạn cần nêu ý kiến, thể hiện rõ vào biên bản.