Ngoại tình dẫn đến ly hôn phải ngồi tù: Quyền công dân bị hạn chế?

Nếu ly hôn có thể phải đi tù thì rõ ràng pháp luật đang hạn chế quyền được yêu cầu ly hôn. Bởi lẽ họ sẽ phải lựa chọn một là tiếp sống cuộc sống không hạnh phúc hai là có thể phải ngồi tù.

Ly hôn là một quan hệ dân sự được Luật hôn nhân và gia đình điều chỉnh nhưng dường như quan hệ này đang được hình sự hóa với quy định mới của Bộ luật hình sự có hiệu lực vào 1/7 tới.

Tại Điều 182 quy định về tội Xâm phạm chế độ một vợ, một chồng có quy định:

“1. Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm:

a) Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn;

b) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Làm cho vợ, chồng hoặc con của một trong hai bên tự sát;

b) Đã có quyết định của Tòa án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó”.

Hạn chế quyền con người

Ly hôn là một hiện tượng xã hội và thậm chí nó còn là một quyền được pháp luật ghi nhận, cụ thể Luật hôn nhân gia đình 2014 quy định “Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn”. Như vậy, vợ chồng có quyền ly hôn bất cứ lúc nào nếu cảm thấy không thể duy trì cuộc hôn nhân của mình. Quyền này xuất phát từ mong muốn và ý chí của hai bên vợ chồng, không ai có thể cấm hay tước bỏ. Nhưng nếu ly hôn có thể phải đi tù thậm chí trong cả trường hợp hai bên vợ chồng thỏa thuận ly hôn thì rõ ràng pháp luật đang hạn chế quyền được yêu cầu ly hôn. Bởi lẽ họ sẽ phải lựa chọn một là tiếp tục sống cuộc sống không hạnh phúc hai là có thể phải ngồi tù.

Ly hôn xét một khía cạnh nào đó nó mang tính tích cực khi tình cảm vợ chồng có những mâu thuẫn, bất hòa sâu sắc, khi mà quan hệ hôn nhân nếu còn tồn tại sẽ là gánh nặng, là thiệt thòi cho người trong cuộc. Nếu cuộc sống này là tổng hợp của nhiều lát cắt thì ly hôn là một trong những lát cắt đó và chúng ta không thể phủ nhận sự xuất hiện của nó trong cuộc sống.

Có thể nói, một cuộc hôn nhân không hạnh phúc, đồng nghĩa với một gia đình bất hạnh thì việc chia tay nhau, trả tự do cho nhau là điều nên làm, nên thông cảm cho nhau. Bởi nếu cố níu kéo hay chấp nhận tiếp tục sống với nhau vì một lý do nào khác thì lúc đó gia đình sẽ thành địa ngục. Khi đó không phải chỉ hai người đau khổ mà con cái của họ cũng chịu khổ theo.

Với quy định như trên pháp luật dường như đang can thiệp quá sâu vào cuộc sống của con người hay không? Khi chuyện tình cảm bị ép vào khuôn khổ. Khi cuộc sống gia đình không hạnh phúc nhưng những người trong cuộc vẫn phải chịu đựng.

Mục đích pháp luật quy định để bảo vệ chế độ một vợ, một chồng. Tuy nhiên, ly hôn và ngoại tình là hai phạm trù khác nhau. Ly hôn là quyền mà đã là quyền thì sao có thể áp đặt trách nhiệm pháp lý lên đó được?

Việc chung sống như vợ chồng với người khác là đáng lên án và nếu không có quy định mới này thì từ trước đến nay hành vi ngoại tình vẫn bị pháp luật hành chính và hình sự điều chỉnh. Người vợ hoặc người chồng vẫn có thể bị ngồi tù tuy nhiên quyền ly hôn của họ không bị chi phối, hạn chế.

Thực tế khó áp dụng

Một quy định pháp luật phải có tính áp dụng trong thực tế. Tuy nhiên, với quy định này sẽ khó áp dụng.

Thứ nhất: Ly hôn có thể xuất phát từ vô vàn lý do, trong đó ngoại tình có thể là một lý do nhưng không phải là lý do chính dẫn đến ly hôn thì có xử lý hình sự không? Việc cơ quan điều tra phải chứng minh việc chung sống như vợ chồng với người khác là nguyên nhân dẫn đến vợ chồng ly hôn là rất khó. Bởi lẽ chính người trong cuộc cũng chưa chắc đã xác định được đâu là nguyên nhân vì nó xuất phát từ đời sống tình cảm của con người.

Đó là chưa kể đến việc xác định thế nào là ngoại tình dẫn đến phải ly hôn. Bởi thực tế đây không phải việc định lượng để có thể cân đo, đong đếm được và dễ dàng có căn cứ để cơ quan điều tra, truy tố, xét xử có thể áp dụng được. Và nếu không rõ ràng thì rất có thể việc áp dụng sẽ theo cảm tính, "xử sao cũng được" thì vô hình chung lại rất nguy hiểm.

Hay trong trường hợp một trong hai vợ chồng hoặc cả hai vợ chồng đều ngoại tình và đây là nguyên nhân dẫn đến việc họ ly hôn nhưng khi ra tòa yêu cầu ly hôn họ đưa ra những lý do khác để không bị đi tù thì liệu quy định mới này có mang lại hiệu quả áp dụng.

Thạc sĩ luật chuyên ngành hình sự Nguyễn Thị Hằng.

* Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả

http://www.nguoiduatin.vn/ngoai-tinh-dan-den-ly-hon-phai-ngoi-tu-quyen-cong-dan-bi-han-che-a229638.html

Mời bạn đánh giá bài viết này!

Có thể bạn quan tâm?

Địa chỉ chi nhánh: Số 26 Đoàn Thị Liên, phường Phú Lợi, TP. Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương
PNV – Địa chỉ: VP 6, Linh Đàm, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
Email: luathongthai38@gmail.com
Hotline: 0976.933.335
Đơn vị liên kết:
- Viện Kinh tế Công nghệ Việt nam
- Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Xuất Nhập khẩu HILAP