Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật về thẩm quyền sơ thẩm dân sự giữa các tòa án

Kiến nghị sửa đổi các quy định về thẩm quyền sơ thẩm dân sự giữa Tòa án các cấp

- Sửa đổi bổ sung quy định về một số những yêu cầu về kinh doanh, thương mại, lao động sẽ thuộc thẩm quyền của Tòa cấp huyện Trong số những yêu cầu về kinh doanh thương mại, lao động hiện nay cần xác định rõ một số yêu cầu thuộc thẩm quyền của Tòa án cấp huyện, Tòa án cấp tỉnh chỉ có thẩm quyền giải quyết đối với những yêu cầu nếu có đương sự, tài sản ở nước ngoài hoặc việc giải quyết cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan lãnh sự của Việt Nam ở nước ngoài hoặc cơ quan tư pháp của nước ngoài.

- Sửa đổi quy định về không thay đổi thẩm quyền của Tòa án cho phù hơn với thực tiễn Nên sửa đổi quy định nêu trên theo hướng đối với những vụ án Tòa án cấp huyện đã thụ lý đúng thẩm quyền nhưng trong quá trình giải quyết vụ án mới có thay đổi theo hướng có tài sản hoặc có đương sự ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan Lãnh sự của Việt Nam ở nước ngoài, cho Tòa án nước ngoài thì Tòa án cấp huyện đó phải ra quyết định chuyển vụ việc cho Tòa án cấp tỉnh giải quyết để đáp ứng yêu cầu về điều kiện cơ sở vật chất, trình độ chuyên môn.

- Bổ sung quy định nhằm xác định cụ thể các vụ việc mà Tòa án cấp tỉnh có thể lấy lên để giải quyết Theo quy định tại khoản 2 Điều 34 Bộ luật tố tụng dân sự thì Tòa án cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết những vụ việc dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án cấp huyện mà Tòa cấp tỉnh lấy lên để giải quyết, cần quy định rõ là khi lấy vụ việc lên để giải quyết thì Tòa án cấp tỉnh phải có văn bản để hạn chế tình trạng tùy tiện trong việc áp dụng.

Kiến nghị sửa đổi các quy định về thẩm quyền sơ thẩm dân sự giữa các Tòa án cùng cấp.

- Cần có sự điều chỉnh lại quy định tại điểm c khoản 1 Điều 35 Bộ luật tố tụng dân sự theo hướng những tranh chấp bất động sản chỉ có Tòa án nơi có bất động sản có thẩm quyền giải quyết Nên sửa lại quy định tại điểm c khoản 1 điều luật này như sau: "Đối với những tranh chấp bất động sản, Tòa án duy nhất có thẩm quyền là Tòa án nơi có bất động sản". Bên cạnh đó, cần có quy định cụ thể của pháp luật giải thích thuật ngữ như thế nào là tranh chấp bất động sản.

- Cần có hướng dẫn cụ thể về quy tắc xác định thẩm quyền trong trường hợp vụ việc có nhiều quan hệ pháp luật tranh chấp Vụ việc có nhiều quan hệ pháp luật tranh chấp thì Tòa án có thẩm quyền là Tòa án nơi có bất động sản tranh chấp nếu đối tượng tranh chấp là bất động sản đồng thời đó là quan hệ tranh chấp chính cần giải quyết trong vụ án dân sự đó. Trong vụ án có một quan hệ pháp luật tranh chấp là quan hệ tài sản, bao gồm cả động sản và bất động sản thì ưu tiên Tòa án nơi có bất động sản giải quyết.

- Bổ sung thêm một nguyên tắc xác định thẩm quyền sơ thẩm dân sự của Tòa án theo lãnh thổ đối với các tranh chấp thừa kế Bộ luật tố tụng dân sự nên bổ sung thêm một nguyên tắc xác định thẩm quyền sơ thẩm dân sự của Tòa án theo lãnh thổ đối với các tranh chấp thừa kế. Theo đó, Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp thừa kế là Tòa án nơi mở thừa kế.

- Bổ sung thêm quy định về xác định thứ tự ưu tiên của các tiêu chí phân định thẩm quyền theo lãnh thổ Cần hướng dẫn quy định tại khoản 1 Điều 35 Bộ luật tố tụng dân sự theo hướng việc áp dụng quy định về thẩm quyền giải quyết vụ án dân sự của Tòa án theo lãnh thổ theo thứ tự ưu tiên như sau:

Nếu là tranh chấp về bất động sản thì chỉ có Tòa án nơi có bất động sản có thẩm quyền giải quyết; nếu không phải là tranh chấp về bất động sản thì chỉ lựa chọn Tòa án nơi nguyên đơn cư trú hoặc có trụ sở nếu các bên có thỏa thuận; nếu không thuộc hai trường hợp trên thì Tòa án có thẩm quyền giải quyết là Tòa án mà nguyên đơn, người yêu cầu lựa chọn theo quy định của pháp luật.

- Về vấn đề thỏa thuận của đương sự trong việc lựa chọn Tòa án giải quyết tranh chấp Điểm b khoản 1 Điều 35 Bộ luật tố tụng dân sự có thể sửa lại như sau: "Các bên trong quan hệ dân sự có quyền tự định đoạt với nhau bằng văn bản yêu cầu Tòa án nơi cư trú, làm việc của nguyên đơn nếu nguyên đơn là cá nhân hoặc nơi có trụ sở của nguyên đơn, nếu nguyên đơn là cơ quan tổ chức; nơi thực hiện hợp đồng; nơi có một bên có chi nhánh hoặc nơi có tài sản đang tranh chấp giải quyết những tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động quy định tại các Điều 25, 27, 29 và 31 Bộ luật này. Khi có tranh chấp xảy ra, nguyên đơn chỉ được phép khởi kiện tại Tòa án đã thỏa thuận".

- Cần cụ thể hóa hơn các quy định về phân định thẩm quyền sơ thẩm theo sự lựa chọn của nguyên đơn Theo quy định tại điểm i khoản 1 Điều 36 Bộ luật tố tụng dân sự đưa ra quy định đối với các vụ án có nhiều bất động sản tranh chấp thì nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa án nơi có một trong các bất động sản giải quyết. Tuy nhiên, quy định này chưa rõ ràng, dẫn tới việc nguyên đơn có thể tự do lựa chọn Tòa án và sự lựa chọn đó của nguyên đơn gây ra sự bất lợi cho bị đơn khi tham gia tố tụng. Do vậy, nhà lập pháp cần đặt ra những tiêu chí cụ thể hơn, ví dụ như nguyên đơn có thể lựa chọn Tòa án nơi có bất động sản có giá trị lớn nhất trong các bất động sản.

- Cụ thể hóa các quy định về phân định thẩm quyền sơ thẩm Tòa án đối với các yêu cầu liên quan tới hoạt động của Trọng tài thương mại Việt Nam

 Đỗ Chinh

Mời bạn đánh giá bài viết này!

Có thể bạn quan tâm?

Địa chỉ chi nhánh: Số 26 Đoàn Thị Liên, phường Phú Lợi, TP. Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương
PNV – Địa chỉ: VP 6, Linh Đàm, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
Email: luathongthai38@gmail.com
Hotline: 0976.933.335
Đơn vị liên kết:
- Viện Kinh tế Công nghệ Việt nam
- Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Xuất Nhập khẩu HILAP