NÔNG DÂN MẤT MÙA CÀ CHUA, TRÁCH NHIỆM THUỘC VỀ AI?

Hàng trăm hộ nông dân ở xã Ái Quốc (TP. Hải Dương) méo mặt bởi những diện tích trồng cà chua với bao công chăm bẵm mà không chịu ra quả, chỉ toàn thân với lá.

Cà chua gắn bó với nông dân xã Ái Quốc (TP Hải Dương) đã hơn 20 năm nên về kinh nghiệm sản xuất, người dân ở đây tự tin rằng không ai hiểu cây trồng này bằng họ. Kể từ khi bỏ một vụ lúa mùa chuyển sang trồng cà chua hè thu, đây đã trở thành vụ thu hoạch mang lại nguồn thu chính cho nông dân Ái Quốc. Thế nhưng vụ hè thu năm nay, hàng trăm nông dân ở vựa cà chua này bỗng nhiên trắng tay.

Như mọi năm, khoảng 15 đến 20/6/2014, các hộ nông dân ở xã Ái Quốc bắt đầu xuống giống theo thời vụ. Giống cà chua mà đa số nông dân sử dụng trong vụ vừa qua là F1 Mongal, do Cty TNHH sản xuất thương mại Xanh (có trụ sở tại D25-26 Nguyễn Duy Trinh, KDC Đông Thủ Thiên, Nguyễn Duy Trinh, P.Bình Trưng Đông, Q.2, TP.HCM) nhập khẩu và cung ứng.

Do thời tiết những tháng vừa qua thuận lợi nên cà chua phát triển rất tốt, lại không có nhiều sâu bệnh như mọi năm. Tuy nhiên sau khi trồng hơn 1 tháng, cà chua không ra hoa như thường lệ, có chăng ra lác đác nhưng không thể thụ phấn và rụng. Hàng trăm hộ ở xã Ái Quốc trồng giống cà chua Mongal đều xảy ra tình trạng như vậy.

Chờ mãi chỉ thấy cà chua đứng thẳng đơ mà không ra quả, nhiều hộ đành phải nhổ bỏ để trồng các loại rau ngắn ngày. Một số hộ dân cố gắng chăm sóc, thậm chí thử thụ phấn trực tiếp nhưng mỗi gốc cà chua cũng chỉ đậu được 3-4 quả (bình thường mỗi gốc cà chua phải cho 4-5 kg quả). Điều lạ là những quả cà chua hiếm hoi này khi lớn lên quả chổng ngược thẳng lên trời, lúc chín màu vàng khè, không đặc ruột và rất mềm, nứt nẻ toe toét nên chẳng ai thèm đoái hoài. Mỗi sào cà chua bây giờ đầu tư phải 3,5 triệu đồng. Do cà chua vụ hè thu rất đắt, như mọi năm, trừ chi phí, mỗi sào lãi ít cũng 10 triệu.

Giống cà chua F1 Mongal đã được đưa vào trồng ở xã Ái Quốc khoảng 10 năm gần đây, nhưng chưa khi nào xảy ra tình trạng “điếc” như vụ vừa qua. Điều lạ là các gói hạt giống năm nay có số lượng nhiều hơn mọi năm. Cụ thể, cùng một gói hạt giống cà chua Mongal giá 115 nghìn đồng, mọi năm gieo chỉ được khoảng 1.000 đến 1.200 cây, nhưng năm nay thì tăng gấp đôi, mỗi gói gieo được tới hơn 2.000 cây giống.

Ông Đinh Duy Do – Phó chủ tịch UBND xã Ái Quốc cho biết, qua thống kê cho thấy, toàn xã vụ vừa qua trồng tới 40 ha cà chua, trong đó diện tích trồng giống F1 Mongal chiếm hơn 50%. Tuy nhiên trong khi các giống cà chua khác vẫn cho năng suất bình thường thì toàn bộ diện tích trồng giống Mongal đều bị mất trắng, thiệt hại ước lên tới 6 tỉ đồng.

(Theo nguồn tin từ báo Nông nghiệp Việt Nam ngày 17/10/2014)

Về phương diện thực tiễn, thiệt hại cho người nông dân ở xã Ái Quốc hoàn toàn do lỗi của giống cà chua, khi đã được chăm sóc đúng cách, đúng thời vụ, đúng quy trình mà không cho kết quả đạt tiêu chuẩn bình thường.

Về phương diện pháp lý, chất lượng hạt giống cây cà chua do công ty TNHH Sản xuất Thương mại Xanh (sau đây gọi tắt là Công ty Xanh) cung cấp cho người nông dân tại xã Đồng Ái không đảm bảo chất lượng tiêu chuẩn. Hoạt động cung cấp hạt giống của công ty cho người nông dân xã Ái Quốc được thực hiện thường xuyên những năm trước đây và luôn đạt kết quả tốt. Nhưng vụ trồng cà chua năm nay không cho kết quả như mong muốn. Rõ ràng do lô hạt giống đã bị lỗi. Bởi tất cả các hộ nông dân trồng giống cà chua này đều không được thu hoạch trong khi giống cà chua khác của các hộ dân khác lại cho thu hoạch bình thường. Vậy việc lô hạt giống có lỗi như vậy có thể là căn cứ quy trách nhiệm đối với Công ty Xanh cung cấp hay không?

Các hộ dân xã Ái Quốc mua hạt giống cà chua thông qua các đại lý của Công ty Xanh tại địa phương. Như vậy bên Công ty Xanh là bên giao đại lý cho các đại lý bán hạt giống, theo quy định tại khoản 2 điều 173 Luật Thương Mại, Công ty Xanh phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về chất lượng hàng hoá của đại lý bán hàng hoá cho mình.

Điều 39 Luật Thương Mại cũng quy định về hàng hoá không phù hợp với hợp đồng là: không phù hợp với mục đích sử dụng thông thường của các hàng hoá cùng chủng loại. Rõ ràng lô hạt giống cây cà chua F1 Mongal do Công ty Xanh cung cấp cho nông dân xã Ái Quốc không phù hợp với hợp đồng vì cây cà chua trồng mà không cho thu hoạch quả - không phù hợp với mục đích sử dụng hạt giống cây cà chua.

Giao kết hợp đồng thông qua hành vi mua hạt giống của các hộ nông dân xã Ái Quốc đối với các đại lý của công ty Xanh ở địa phương phù hợp với quy định tại điều 401 Bộ Luật Dân sự về hình thức của hợp đồng. Hiện tại, các bên cùng thừa nhận sự giao kết này, thể hiện thông qua việc: Công ty Xanh đã cử người về xác minh sự việc đồng thời cam kết hỗ trợ một gói hạt giống và 100 nghìn / sào cho người dân. Người nông dân đã mua hạt giống không phù hợp với mục đích sử dụng nên có quyền yêu cầu bên đại lý phải có trách nhiệm. Đối chiếu với điều 39 Luật Thương Mại thì trách nhiệm thực tế thuộc công ty Xanh do giao hàng hoá không phù hợp với hợp đồng gây thiệt hại cho người nông dân.

Luật Thương Mại quy định rõ căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại tại điều 303: 1/ có hành vi vi phạm hợp đồng; 2/ có thiệt hại thực tế; 3/ hành vi vi phạm hợp đồng là nguyên nhân trực tiếp gây ra thiệt hại. Và thiệt hại được bồi thường bao gồm: giá trị tổn thất thực tế, trực tiếp mà bên bị vi phạm phải chịu do bên vi phạm gây ra và khoản lợi trực tiếp mà bên bị vi phạm đáng lẽ được hưởng nếu không có hành vi vi phạm. Đối với các hộ nông dân tại xã Ái Quốc, thiệt hại do mất mùa cà chua năm nay hoàn toàn có thể dễ dàng tính được bằng con số cụ thế.

Các phân tích trên đây cho thấy có đầy đủ căn cứ để các hộ dân xã Ái Quốc yêu cầu Công ty Xanh phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho mình. Mặt khác, Công ty Xanh cũng cần có biện pháp khắc phục và bồi thường thiệt hại cho người nông dân nhằm giữ uy tín và lấy lại niềm tin của họ đối với Công ty. Qua đó, người dân cũng yên tâm tiếp tục sử dụng hàng hoá của công ty .

Xét về lý và tình, Công ty Xanh phải có trách nhiệm đối với thiệt hại xảy ra cho người nông dân xã Ái Quốc về vụ mất mùa cà chua năm nay. Thiệt hại của họ là thiệt hại do tài sản đầu tư bị mất đi, là mồ hôi và công sức đã đổ xuống cánh đồng và nguồn thu nhập nuôi sống họ và gia đình. Do đó, bất cứ ai cũng không được làm ngơ với những thiệt hại xảy ra đối với người nông dân xã Ái Quốc - TP. Hải Dương./.

 

Công ty Luật HILAP

Mail: luathongthai@gmail.com

 

Mời bạn đánh giá bài viết này!

Có thể bạn quan tâm?

Địa chỉ chi nhánh: Số 26 Đoàn Thị Liên, phường Phú Lợi, TP. Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương
PNV – Địa chỉ: VP 6, Linh Đàm, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
Email: luathongthai38@gmail.com
Hotline: 0976.933.335
Đơn vị liên kết:
- Viện Kinh tế Công nghệ Việt nam
- Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Xuất Nhập khẩu HILAP