Xã hội phát triển, tốc độ đô thi hóa tăng cao khiến cho dân cư ngày càng trở nên đông đúc khó kiểm soát được số lượng nhập cư-di cư. Chính vì thế, để có thể dễ dàng hơn trong quản lý dân cư Nhà nước đã cho ra đời sổ hộ khẩu. Sổ hộ khẩu hay còn gọi là sổ hộ tịch là một loại hình thức giấy tờ pháp lý quan trọng xác định nơi cư trú của công dân. Tuy nhiên, có nhiều các vấn đề xoay quanh loại sổ này mà bạn chưa nắm hết. Hôm nay, Luật Hồng Thái sẽ giúp bạn giải đáp các thắc mắc liên quan đó.
I. Sổ hộ khẩu là gì? Căn cứ pháp lý
1. Sổ hộ khẩu được cấp cho hộ gia đình hoặc cá nhân đã đăng ký thường trú và có giá trị xác định nơi thường trú của công dân."
Theo đó, có thể hiểu là Household Book hay sổ hộ khẩu là một hình thức quản lý nhân khẩu trong các hộ gia đình có chức năng xác định nơi thường trú hợp pháp của công dân. Đây là công cụ và thủ tục hành chính giúp nhà nước quản lí việc di chuyển sinh sống của công dân Việt Nam. Sổ hộ khẩu cũng là căn cứ để nhà nước phân định thẩm quyền xử lý các vấn đề pháp lý có liên quan tới cá nhân đó.
Tuy nhiên cũng cần lưu ý rằng:
Người trong hộ gia đình có trách nhiệm bảo quản, sử dụng Sổ hộ khẩu đúng quy định. Phải xuất trình khi cán bộ Công an có thẩm quyền kiểm tra.
- Nghiêm cấm sửa chữa, tẩy xóa, thế chấp, cho mượn, cho thuê hoặc sử dụng Sổ hộ khẩu trái pháp luật;
Thay đổi nơi thường trú thuộc một trong các trường hợp đã nêu tại khoản 1 Điều 10 Thông tư 35/2014 thì được cấp sổ mới, sổ bị hư hỏng thì được đổi, bị mất thì được cấp lại.
Sổ hộ khẩu và bản sao Sổ hộ khẩu có thời hạn bao lâu? (Ảnh minh họa)
Hiện nay pháp luật Việt Nam không có quy định về thời hạn của sổ hộ khẩu là bao lâu, nên có thể hiểu giá trị là vô thời hạn. Trên thực tế không phải trường hợp nào cũng sử dụng sổ hộ khẩu gốc để thực hiện các giao dịch. Do đặc điểm là một loại giấy tờ xác nhận nhân khẩu quan trọng, cho nên trong một số các giao dịch thông thường các chủ thể có thể sử dụng bản sao vì bản chính.
II. Việc sử dụng bản sao sổ hộ tịch có giá trị vô thời hạn như sổ hộ khẩu hay không?
Trước tiên, cần phải khẳng định, hiện nay, chưa có văn bản nào quy định về thời hạn sử sụng của bản sao chứng thực từ bản chính hay bản sao được cấp từ sổ gốc.
Tại Điều 3 Nghị định 23/2015 NĐ-CP, giá trị pháp lý của bản sao được xác định như sau:
- Bản sao được chứng thực từ bản chính có giá trị sử dụng thay cho bản chính đã dùng để đối chiếu chứng thực trong các giao dịch;
- Bản sao được cấp từ sổ gốc có giá trị sử dụng thay cho bản chính trong các giao dịch.
Tuy nhiên, trong thực tiễn, bản sao được xác định thời hạn theo thời hạn của giấy tờ được sử dụng để chứng thực, cụ thể:
- Bản sao “vô hạn”: Là bản sao được chứng thực từ các loại giấy tờ có giá trị vô hạn như bản sao được chứng thực từ bảng điểm, bằng cử nhân, bằng lái xe hạng A1, A2… có giá trị vô hạn, trừ trường hợp bản chính đã bị thu hồi, hủy bỏ.
- Bản sao “hữu hạn”: Bản sao được chứng thực từ các loại giấy tờ xác định thời hạn như Phiếu lý lịch tư pháp (6 tháng), Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân (6 tháng), Chứng minh nhân dân (15 năm)… thì bản sao chỉ có giá trị sử dụng trong thời hạn bản gốc còn hạn sử dụng.
Theo đó, bản sao Sổ hộ khẩu không có thời hạn sử dụng. Song, thông thường cơ quan tiếp nhận chỉ chấp nhận bản sao chứng thực hoặc bản sao được cấp từ sổ gốc trong vòng 03 -06 tháng để đảm bảo tính cập nhật, xác thực của Sổ hộ khẩu.
Trên đây là lời giải đáp các thắc mắc liên quan đến vấn đề sổ hộ tịch cho bạn. Hi vọng sẽ đáp ứng được nhu cầu mà bạn đọc đang quan tâm. Nếu có bất cứ câu hỏi nào khác về nội dung này có thể liên hệ đến Công ty Luật TNHH Hồng Thái và Đồng Nghiệp chúng tôi để được giải thích thỏa đáng.