Bài viết cho những ai thắc mắc về vấn đề "Sổ hộ khẩu" kể từ 01/07/2021 khi Luật cư trú 2020 có hiệu lực.Liệu Sổ hộ khẩu đã bị bỏ từ ngày 1/7/2021 chưa? Khi thực hiện các thủ tục tách khẩu, chuyển khẩu, nhập khẩu thi xử lý như thế nào?
Bài viết cho những ai thắc mắc về vấn đề "Sổ hộ khẩu" kể từ 01/07/2021 khi Luật cư trú 2020 có hiệu lực.
+ Bỏ sổ hộ khẩu từ 01/7/2021 là thông tin không chính xác!
“Có đúng bỏ sổ hộ khẩu từ 01/7/2021?”.
- 01/7/2021 là thời điểm không cấp mới Sổ hộ khẩu
Luật Cư trú 2020 có hiệu lực từ ngày 01/7/2021. Những quy định quan trọng nhất liên quan đến Sổ hộ khẩu được đề cập tại khoản 3 Điều 38 của Luật này. Trong đó có nêu:
“Khi công dân thực hiện các thủ tục đăng ký cư trú dẫn đến thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú thì cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thu hồi Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã cấp, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định của Luật này và không cấp mới, cấp lại Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú”.
Mới đây, Bộ Công an đã ban hành Thông tư 55/2021/TT-BCA và có hướng dẫn cụ thể thế nào là “các thủ tục đăng ký cư trú dẫn dến thay đổi thông tin trong Sổ hộ khẩu”. Cụ thể, theo khoản 2 Điều 26 Thông tư 55/2021/TT-BCA “2. Khi công dân thực hiện các thủ tục đăng ký thường trú, điều chỉnh thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú, tách hộ, xóa đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, gia hạn tạm trú, xóa đăng ký tạm trú dẫn đến thay đổi thông tin trong Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú thì cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thu hồi Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã cấp, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định của Luật Cư trú và không cấp mới, cấp lại Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú.”
Điều này có nghĩa là, từ ngày 01/7/2021, sẽ thu hồi Sổ hộ khẩu, nếu đi làm các thủ tục dẫn đến thay đổi thông tin của sổ; đồng thời sẽ không cấp mới Sổ hộ khẩu trong trường hợp đi đăng ký thường trú hoặc tách hộ, cũng như không cấp lại Sổ hộ khẩu trong trường hợp bị mất sổ, sổ bị hư hỏng, rách nát…
Khi đó, những thông tin của người dân sau khi hoàn thành thủ tục liên quan đến đăng ký thường trú sẽ được cập nhật tại Cơ sở dữ liệu về cư trú, thay vì cầm trên tay một cuốn sổ hộ khẩu.
Cần đặc biệt lưu ý, những sổ hộ khẩu nếu không thuộc trường hợp bị thu hồi, vẫn còn giá trị sử dụng bình thường như một loại giấy tờ, tài liệu để xác nhận về cư trú như hiện nay.
Như vậy, từ 01/7/2021, hoàn toàn không phải là thời điểm bỏ sổ hộ khẩu, mà chỉ là thời điểm không còn cấp mới cuốn sổ này, cũng như thu hồi cuốn sổ này trong trường hợp làm các thủ tục về cư dẫn dẫn đến có thay đổi thông tin trong sổ
01/01/2023 là thời điểm chính thức bỏ sổ hộ khẩu
Cũng tại khoản 3 Điều 38 của Luật Cư trú:
Kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú theo quy định của Luật này cho đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2022.
Quy định trên cho thấy, sổ hộ khẩu vẫn tiếp tục được sử dụng đến hết ngày 31/12/2022. Chính thức từ ngày 01/01/2023, sổ hộ khẩu mới chính thức được xóa bỏ, những cuốn sổ đã được cấp không còn có giá trị sử dụng. Mọi giao dịch, thủ tục hành chính cũng không còn cần đến sổ hộ khẩu nữa.
Cũng cần lưu ý rằng, Luật Cư trú năm 2020 bỏ “sổ hộ khẩu” chứ hoàn toàn không bỏ khái niệm “hộ khẩu”, tức là chỉ thay đổi phương thức quản lý từ sổ hộ khẩu giấy sang phương thức điện tử. Người dân vẫn cần phải làm thủ tục đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú như.
+ Bị thu hồi Sổ hộ khẩu, lấy gì để giao dịch?
Hiện nay, rất nhiều thủ tục hành chính, giao dịch cần đến Sổ hộ khẩu như một loại giấy tờ bắt buộc, trong đó có thể kể đến: Thủ tục đăng ký khai sinh cho con; Thủ tục làm hộ chiếu; Thủ tục đăng ký nhập học cho con; Thủ tục vay vốn ngân hàng…
Câu hỏi đặt ra là nếu đã bị thu hồi Sổ hộ khẩu, khi đi làm các thủ tục, giao dịch trên, người dân phải làm sao?
Theo Điều 3 của Luật Cư trú 2020, dù không còn Sổ hộ khẩu, nhưng những thông tin về cư trú của người dân vẫn được cập nhật vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu về cư trú.
Do đó, nếu cần sử dụng các thông tin này, thay vì phải xuất trình cuốn Sổ hộ khẩu như trước đây, người dân có thể khai thác các thông tin về cư trú của mình trong Cơ sở dữ liệu quốc gia để nộp cho cơ quan có thẩm quyền.
Theo Nghị định 37/2021/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực từ ngày 14/5/2021, người dân có thể khai thác thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư bằng văn bản yêu cầu cung cấp thông tin hoặc thông qua dịch vụ nhắn tin, cổng dịch vụ công quốc gia, cổng dịch vụ công Bộ Công an…
Nói tóm lại, dù thuộc trường hợp bị thu hồi Sổ hộ khẩu, nhưng người dân cũng không cần phải lo lắng vì vẫn có cách để khai thác, sử dụng thông tin về cư trú của mình. Trái lại, việc không dùng Sổ hộ khẩu nữa còn giúp người dân bớt thêm một loại giấy tờ phải cất giữ và mang theo khi đi làm các thủ tục hành chính.
Tóm lại: Kể từ ngày 01/07/2021 sẽ không thực hiện việc cấp sổ hộ khẩu mới. Khi thực hiện các thủ tục nhập, tách, chuyển khẩu thì sẽ bị thu sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã cấp. Chính thức ngày 01/01/2023 mới chính thức bỏ sổ hộ khẩu cũ. Mọi giao dịch, thủ tục hành chính sẽ không cần dùng đến sổ hộ khẩu nữa.
Trên đây là tư vấn của chúng tôi liên quan đến các mức trợ cấp xã hội hàng tháng từ ngày 01/7/2021. Hy vọng rằng sự tư vấn của chúng tôi sẽ giúp bạn lựa chọn phương án thích hợp nhất để giải quyết những vướng mắc của bạn. Nếu còn bất cứ thắc mắc gì liên quan đến sự việc bạn có thể liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng Nghiệp qua Tổng đài tư vấn pháp luật 19006248 hoặc E-mail: luathongthai@gmail.com