NỖI OAN CỦA NGƯỜI QUĂNG MŨ

Ném và Quăng là hai hành vi thể hiện hai thái độ hoàn toàn khác nhau. Quăng mũ, và lén lút có thể nào được xem là côn đồ được hay không? Điều này chỉ có ở Hà Tĩnh mới có thể nhầm được?

Án treo là “Khi xử phạt tù không quá ba năm, căn cứ vào nhân thân của người phạm tội và các tình tiết giảm nhẹ, nếu xét thấy không cần phải bắt chấp hành hình phạt tù, thì Tòa án cho hưởng án treo và ấn định thời gian thử thách từ một năm đến năm năm.” Và điều kiện cho người bị kết án phạt tù được hưởng án treo được quy định tại khoản 1 Điều 2 Nghị quyết 01/2013/NQ-HĐTP ngày 14/10/2013 của Hội đồng thẩm phám Tòa án nhân dân tối cao/

            Về nguyên tắc, khi một người phạm tội có nhân thân tốt, chưa từng bị tiền án, tiền sự, chưa bị xử phạt hành chính hoặc đã bị xử phạt hành chính mà thời gian được coi là chưa bị xử phạt vi phạm hành chính, chưa bị xử lý kỷ luật tính đến ngày phạm tội lần này đã quá 6 tháng, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải về hành vi phạm tội của mình, khắc phục hậu quả xảy ra, có nơi cư trú rõ ràng, có khả năng tự cải tạo và bị Tòa án tuyên mức án không quá ba năm tù thì người phạm tội có cơ sở đề nghị Tòa án cho hưởng án treo kèm theo một thời gian thử thách từ một năm đến năm năm.

          Mặc dù, điều kiện cho hưởng “án treo” đối với người phạm tội được Hội đồng thẩm phán TANDTC quy định rõ ràng là thế nhưng trong thực tế việc áp dụng luật về điều kiện hưởng “án treo” tại Tòa án các cấp chưa có sự thống nhất, khách quan và đúng luật.

          Cụ thể như trong trường hợp báo chí đã đưa tin trước đó: Vào ngày 30/4 Phạm Đức Thảo (42 tuổi, xã Xuân Lam, huyện Nghi Xuân) bị cảnh sát bắt quả tang đánh bạc tại nhà riêng cùng 3 người là  Hoàng Văn Thắng (48 tuổi, trú thị xã Hồng Lĩnh), Nguyễn Tiến Hải (55 tuổi), Lê Xuân Trường (46 tuổi). Tổng tiền thu gần 4 triệu đồng. Trong số này ông Thảo, Hải và Trường đang có tiền sự về hành vi đánh bạc do mới bị xử phạt hành chính vào tháng 12/2014.

Tại phiên xử lưu động ngày 12/8, TAND thị xã Hồng Lĩnh phạt bị cáo Thảo 12 tháng tù giam. Các bị cáo Hải, Trường, Thắng nhận án tù treo 5-9 tháng.

          Trong khi cũng có một trường hợp: Vào ngày 20/7/2015 anh Võ Văn Đức (27 tuổi, Thị trấn Nghèn, huyện Can Lộc) bị khởi tố về tội “Cố ý hủy hoại tài sản” về hành vi lấy mũ bảo hiểm quăng vỡ kính chắn gió ô tô của vợ chồng anh chị X, tài sản bị thiệt hại là 4,5 triệu đồng. Anh Võ Văn Đức không có tiền án, tiền sự, có 04 tình tiết giảm nhẹ theo Điều 46 BLHS và đã từng bị xử phạt hành chính 500 nghìn đồng về tội gây rối trật tự công cộng năm 2012.

Tại phiên xử sơ thẩm ngày 30/09/2015, TAND huyện Can Lộc phạt bị cáo Võ Văn Đức 08 tháng tù giam.

Xét thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh trật tự là một năm kể từ ngày hành vi được thực hiện. Áp dụng với ba bị cáo trong vụ trên thì chưa hết "thời hiệu tiền sự". Do vậy, họ không đủ điều kiện để được hưởng án treo.

Còn trong trường hợp dưới, bị cáo Võ Văn Đức mặc dù đã bị xử phạt hành chính năm 2012 nhưng đã hết thời hạn xóa án tích nên việc Tòa án tuyên 08 tháng tù giam mà không xem xét cho hưởng “án treo” là không phù hợp với quy định của Nghị quyết 01/2013/NQ-HĐTP đã nêu.

Vậy, hai bản án trên được tuyên như vậy là không khách quan và có dấu hiệu ra bản án trái pháp luật.

Trong thực tiễn tiến hành tố tụng, việc áp dụng “án treo” trong hai trường hợp trên nói riêng và trong các trường hợp khác tại các Tòa án nói chung còn tùy nghi, chưa thống nhất là do quy định của BLHS nước ta chưa thật sự chặt chẽ còn nhiều kẽ hở. Ngay tại Điều 47 BLHS quy định “Khi có ít nhất hai tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1 Điều 46 của Bộ luật này, Tòa án “có thể” quyết định một hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt…” và Điều 2 Nghị Quyết số 01/2013/NQ-HĐTP ngày 14/10/2013 quy định “Chỉ “có thể” xem xét cho hưởng án treo khi thuộc một trong các trường hợp sau”, như vậy, theo cách hiểu của người tiến hành tố tụng, do luật quy định có từ “có thể” trong việc áp dụng luật, nên Tòa án, Viện kiểm sát, Công an thường vin vào từ “có thể” để áp dụng điều luật một cách linh hoạt, chủ quan mà không ai “có thể” áp đặt việc áp dụng luật cho các cơ quan tiến hành tố tụng. Có thể nói, chính vì điều luật ghi hai từ “có thể” nên từ đó, việc Tòa án có hay không xem xét cho người phạm tội được hưởng án treo khi họ có đầy đủ điều kiện hưởng theo luật cũng được coi như không trái luật.

Hiểu ngôn từ luật một cách máy móc của các cơ quan tiến hành tố tụng đã tạo một tiền lệ xấu trong tố tụng và áp dụng luật. Việc hiểu luật một cách “có thể” như trên vô hình chung đã tạo điều kiện cho việc “chạy án” nhận “hối lộ” của cơ quan tiến hành tố tụng, án oan sai ngày một tăng, tòa án coi thường việc xử án đúng người đúng tội và mặc nhiên cho rằng việc xử mấy tháng tù so với mấy tháng án treo không khác nhau là mấy, nên nếu có sai sót thì cũng được cơ quan cấp trên cũng bỏ qua, vì đây là sai sót nhỏ, không đáng để cơ quan cấp trên xem lại bản án theo thủ tục “phúc thẩm”, “tái thẩm” và “giám đốc thẩm”.

Việc áp dụng điều kiện hưởng “án treo” cho người phạm tội đúng theo quy định, tinh thần Nghị Quyết 01/2013/NQ-HĐTP ngày 14/10/2013 một cách khách quan, thống nhất và đúng luật, các nhà lập pháp, người làm luật cần sử dụng cụm từ chặt chẽ, không nước đôi hoặc cụm từ được hiểu theo nhiều nghĩa.

Theo bản án số 29/2015/HSST, bị cáo Đức không có tình tiết tăng nặng. Thêm nữa, lại có bốn tình tiết giảm nhẹ: Một, Sau khi sự việc xảy ra, bị cáo đã ý thức được hành vi sai trái của mình nên đã tự nguyện bồi thường thiệt hại; Hai, quá trình điều tra cũng như tại phiên tòa, bị cáo thành khẩn khai báo, có thái độ ăn năn, hối lỗi; Ba, bị cáo phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng; Bốn, bị cáo có ông nội là liệt sỹ, bố vợ là thương binh 4/4, thuộc diện gia đình chính sách. Do đó, bị cáo được áp dụng các tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 46 Bộ luật hình sự (BLHS). Anh Đức đang nuôi con nhỏ và là trụ cột kinh  tế trong gia đình thì việc tuyên xử án tù là chưa phù hợp.

Như vậy, với hành vi quăng chiếc mũ một cách lén lút như camera quay lại và vết lõm nhẹ trên kính chắn gió phía sau mà phải chịu mức án phạt 8 tháng tù giam thì quả thật là chưa công bằng.

Mời bạn đánh giá bài viết này!

Có thể bạn quan tâm?

Địa chỉ chi nhánh: Số 26 Đoàn Thị Liên, phường Phú Lợi, TP. Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương
PNV – Địa chỉ: VP 6, Linh Đàm, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
Email: luathongthai38@gmail.com
Hotline: 0976.933.335
Đơn vị liên kết:
- Viện Kinh tế Công nghệ Việt nam
- Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Xuất Nhập khẩu HILAP