II. Nội dung
Hành vi tung tin đồn thất thiệt nhắm vào những người dùng mạng xã hội thiếu kĩ năng chọn lọc thông tin, luôn hứng thú với những tin giật gân nhằm câu like, câu view trên mạng xã hội và vi phạm pháp luật. Tùy vào sự ảnh hưởng và hậu quả của thông tin đó đến xã hội như thế nào thì sẽ bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Điều 288 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông, cụ thể:
“Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thu lợi bất chính từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng hoặc gây dư luận xấu làm giảm uy tín của cơ quan, tổ chức, cá nhân, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Đưa lên mạng máy tính, mạng viễn thông những thông tin trái với quy định của pháp luật, nếu không thuộc một trong các trường hợp quy định tại các Điều 117, 155, 156 và 326 của Bộ luật này;
b) Mua bán, trao đổi, tặng cho, sửa chữa, thay đổi hoặc công khai hóa thông tin riêng hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân trên mạng máy tính, mạng viễn thông mà không được phép của chủ sở hữu thông tin đó;
c) Hành vi khác sử dụng trái phép thông tin trên mạng máy tính, mạng viễn thông.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Lợi dụng quyền quản trị mạng máy tính, mạng viễn thông;
c) Thu lợi bất chính 200.000.000 đồng trở lên;
d) Gây thiệt hại 500.000.000 đồng trở lên;
đ) Xâm phạm bí mật cá nhân dẫn đến người bị xâm phạm tự sát;
e) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội hoặc quan hệ đối ngoại của Việt Nam;
g) Dẫn đến biểu tình.
3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”
Theo đó, để truy cứu trách nhiệm hình sự thì đầu tiên, người phạm tội phải là người có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự và đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự. Theo quy định tại Điều 12 BLHS, người từ đủ 16 tuổi trở lên mới phải chịu trách nhiệm hình sự cho tội danh này, người từ 14 đến dưới 16 tuổi không phải chịu trách nhiệm về hành vi này do không thuộc trường hợp các hành vi mà người ở độ tuổi này phải chịu trách nhiệm.
Thứ hai, hành vi xâm phạm đến lợi ích của cơ quan, tổ chức, cá nhân, xâm phạm trật tự, an toàn xã hội gây hậu quả nghiêm trọng. Hậu quả nghiêm trọng có thể là những thiệt hại về vật chất, tinh thần như: uy tín, danh dự, nhân phẩm, trật tự xã hội,…
Thứ ba, chủ thể của hành vi này có lỗi cố ý trực tiếp khi thực hiện.
Thứ tư, người phạm tội thực hiện một trong các hành vi sau:
+ Đưa lên mạng máy tính, mạng viễn thông, mạng internet những thông tin trái với những quy định của pháp luật, nếu không thuộc những trường hợp quy định tại điều 88 và điều 253 BLHS như: đưa vào mạng những thông tin mà chưa được cấp có thẩm quyền cho phép, đưa vào mạng, tuyên truyền trên mạng những thông tin không lành mạnh qua thư điện tử hoặc các trang web…
+ Mua bán, trao đổi, tặng cho, sửa chữa, thay đổi hoặc công khai hóa những thông tin riêng hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác trên mạng máy tính, mạng viễn thông, mạng internet mà không được phép của chủ sở hữu thông tin đó. Những thông tin riêng ở đây có thể là bí mật đời tư, những thông tin về gia đình, họ hàng, công việc…mặc dù là thông tin hợp pháp nhưng nếu bị công khai hóa, bị đưa lên mạng máy tính, mạng viễn thông, mạng internet sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, công việc, đời sống,…của chủ sở hữu thông tin đó.
+ Hành vi khác sử dụng trái phép thông tin trên mạng máy tính, mạng viễn thông, mạng internet như: không được phép mà vẫn sử dụng, hoặc khi việc sử dụng này bắt buộc phải có giấy phép hoặc bắt buộc phải đăng ký sử dụng, khai thác theo quy định của pháp luật nhưng người sử dụng, khai thác đã không tuân thủ theo các quy định nói trên. Xóa các dữ liệu dùng chung mà không được phép; làm sai lệch các định hướng của địa chỉ trên internet; lấy cắp thông tin cá nhân; phá mật khẩu sử dụng mà không được phép; sử dụng mật khẩu hoặc account của người khác để truy cập mạng mà không được phép của người đó.Trong trường hợp các hành vi nêu trên không có mục đích nhằm xúc phạm danh dự của người khác thì hậu quả gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác là dấu hiệu cấu thành cơ bản của tội này.
Các mức hình phạt của tội này có 2 khung hình phạt :
- Bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm
- Bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Luật sư tư vấn Luật Dân sự, gọi: 19006248
Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng Nghiệp qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 19006248 hoặc E-mail: luathongthai@gmail.com
Trụ sở chính:
LK9-38 Tổng cục 5, Tân Triều, Hà Nội (cuối đường Chiến Thắng, Thanh Xuân)