Tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác
1. Căn cứ pháp lý
-
Bộ Luật hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017
2. Nội dung tư vấn
Theo căn
cứ tại điều 159 Bộ Luật hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017
Điều 159. Tội
xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao
đổi thông tin riêng tư khác của người khác
1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, đã bị xử lý kỷ luật
hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh
cáo, phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không
giam giữ đến 03 năm:
a) Chiếm đoạt thư tín, điện báo, telex, fax hoặc văn bản khác của người
khác được truyền đưa bằng mạng bưu chính, viễn thông dưới bất kỳ hình thức nào;
b) Cố ý làm hư hỏng, thất lạc hoặc cố ý lấy các thông tin, nội dung của thư
tín, điện báo, telex, fax hoặc văn bản khác của người khác được truyền đưa bằng
mạng bưu chính, viễn thông;
c) Nghe, ghi âm cuộc đàm thoại trái pháp luật;
d) Khám xét, thu giữ thư tín, điện tín trái pháp luật;
đ) Hành vi khác xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín,
telex, fax hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01
năm đến 03 năm:
a) Có tổ chức;
b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
c) Phạm tội 02 lần trở lên;
d) Tiết lộ các thông tin đã chiếm đoạt, làm ảnh hưởng đến danh dự, uy tín,
nhân phẩm của người khác;
đ) Làm nạn nhân tự sát.
3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 20.000.000
đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Cấu thành tội phạm của
tộixâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức
trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác
(i) Mặt khách quan của
tộixâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức
trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác
Hành vi khách quan:Theo quy
định tại khoản 1 điều 159 Bộ luật Hình sự có 5 hành vi được mô tả trong cấu
thành tội phạm mà khi một người thực hiện 1 trong 5 hành vi nêu trên, đã bị xử
lý kỷ luật hoặc xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm thì sẽ bị truy
cứu trách
nhiệm hình sự về
tội này".
Hành vi chiếm đoạt thư
tín, điện báo, telex, fax hoặc văn bản khác của người khác được truyền đưa bằng
mạng bưu chính, viễn thông dưới bất kỳ hình thức nào: Chiếm đoạt thư, điện
báo, telex, fax hoặc các văn bản khác được truyền đưa bằng phương tiện viễn
thông và máy tính là làm cho thư, điện báo, telex, fax hoặc các văn bản khác
được truyền đưa bằng phương tiện viễn thông và máy tính không đến với người
nhận bằng nhiều thủ đoạn khác nhau như: dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực, lén
lút, gian dối, bội tín, công nhiên… Cũng giống như hành vi chiếm đoạt tài sản
trong các tội xâm phạm sở hữu là lấy đi, nhưng tính chất chiếm đoạt ở đây khác
chiếm đoạt tài sản ở chỗ, người phạm tội có thể lấy thư, điện báo, telex, fax
hoặc các văn bản khác được truyền đưa bằng phương tiện viễn thông và máy tính
cho mình, nhưng cũng có thể chỉ lấy rồi vứt đi, mà không chiếm hữu sử dụng.
Nếu chiếm đoạt thư, điện
báo, telex, fax hoặc các văn bản khác được truyền đưa bằng phương tiện viễn
thông và máy tính để dùng vào mục đích khác và hành vi dùng vào mục đính khác
của người phạm tội lại cấu thành mọt tội phạm độc lập thì tuỳ trường hợp cụ thể
mà người phạm tội bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội phạm tương ứng nếu
hành vi chiếm đoạt chỉ là phương tiện để thực hiện mục đích.
Hành vi cố ý làm hư
hỏng, thất lạc hoặc cố ý lấy các thông tin, nội dung của thư tín,
điện báo, telex, fax hoặc văn bản khác của người khác được truyền đưa bằng mạng
bưu chính, viễn thông: Hành vi này rất đa dạng về cách thức thực hiện như tiêu
huỷ thư, điện báo, telex, fax hoặc các văn bản khác được truyền đưa bằng phương
tiện viễn thông và máy tính của người khác.v.v
Nghe, ghi âm cuộc đàm
thoại trái pháp luật: Việc nghe hoặc ghi âm điện thoại liên quan đến quyền
riêng tư của cá nhân về thông tin. Tuy nhiên cần lưu ý đây là trường hợp pháp
luật quy định một cách rõ ràng trường hợp nào thì được nghe, trường hợp nào thì
không được nghe chứ không tùy tiện áp đặt vào thực tế trong mọi trường hợp việc
nghe hoặc ghi âm cuộc đàm thoại vì mọi mục đích đều là trái pháp luật.
Khám xét, thu giữ thư
tín, điện tín trái pháp luật: Điều này thể hiện bằng hành vi tự lý lục lọi,
xem xét và giữ thư tín, điện tín trong các trường hợp không được pháp luật cho
phép.
Hành vi khác xâm phạm bí
mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín, telex, fax hoặc hình thức trao
đổi thông tin riêng tư khác của người khác: Bao gồm các hành vi khác mà nhà làm
luật chưa mô tả trong cấu thành tội phạm kể trên.
Hậu quả và mối quan hệ nhân
quả:Những hành vi xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín
hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác là gây ra những
thiệt hại về vật chất và tinh thần cho con người hoặc gây ra những thiệt hại về
an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Những thiệt hại này có thể tính ra được bằng
tiền, nhưng cũng có thể không tính ra được bằng tiền.Hậu quả của hành vi này,
trước hết làm cho thư tín, điện thoại, điện tín không còn giữ được bí mật hoặc
không đến được người nhận và do không giữ được bí mật hay không đến được người
nhận nên có thể gây ra hậu quả khác về vật chất hoặc tinh thần cho người khác.
Bộ luật Hình sự 2015 không
căn cứ vào thiệt hại do hành vi xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện
thoại, ... gây ra để truy cứư trách nhiệm hình sự người vi phạm về tội danh này
mà chỉ cần xác định thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông
tin riêng tư khác bị lộ, bị chiếm đoạt hoặc bị xâm phạm là tội phạm đã hoàn
thành, những hậu quả khác do thư tín, điện thoại, điện tín bị lộ, bị chiếm đoạt
hoặc bị xâm phạm chỉ có ý nghĩa trong việc xác định mức độ nghiêm trọng của
hành vi phạm tội để quyết định hình phạt.
Tuy nhiên, thực tiễn cho
thấy tình trạng xâm phạm thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi
thông tin riêng tư khác xảy ra khá phổ biến ở nước ta hiện nay, nhưng việc truy
cứu trách nhiệm hình sự đối với người có hành vi xâm phạm không đáng kể, nguyên
nhân của tình trạng này thì có nhiều, nhưng nguyên nhân chủ yếu là do ý thức
pháp luật chưa cao, chỉ khi nào do hành vi xâm phạm thư tín, điện thoại, điện
tín gây ra hậu quả nghiêm trọng khác thì người có hành vi xâm phạm mới bị truy
cứu trách nhiệm hình sự.
(ii) Mặt chủ quan của
tộixâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức
trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác
Tội xâm phạm bí mật hoặc an
toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư
khác của người khác được thực hiện do cố ý (cố ý phạm tội), tức là người phạm
tội nhận thức rõ hành vi xâm phạm thư tín, điện thoại, điện tín của người khác
là trái pháp luật, thấy trước được hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả
xẩy ra hoặc nhận thức rõ hành vi của mình là trái pháp luật, thấy trước hậu quả
của hành vi đó có thể xẩy ra, tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc
cho hậu quả xẩy ra.
Người phạm tội này có nhiều
động cơ khác nhau; động cơ không phải là dấu hiệu bắt buộc của tội phạm này,
nên việc xác định động cơ phạm tội của người phạm tội chỉ có ý nghĩa trong việc
quyết định hình phạt. Mục đích của người phạm tội là mong muốn xâm phạm bí mật
hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin
riêng tư khác của người khác. Tuy nhiên, mức độ có khác nhau, có người chỉ mong
xem trộm thư rồi dán lại, có người chiếm đoạt…
(iii) Khách thể của tộixâm
phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi
thông tin riêng tư khác của người khác
Khách thể mà hành vi phạm
tội đã xâm phạm đến là quyền được bảo đảm bí mật và an toàn thư tín, điện
thoại, điện tín hoặc các hình thức trao đổi riêng tư khác của công dân.
(iv) Chủ thể của tộixâm
phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi
thông tin riêng tư khác của người khác
Chủ thể của tội phạm là
những người đủ 16 tuổi trở lên có đủ năng lực hành vi hình sự, không bị mắc các
bệnh về tâm thần dẫn đến không thể điều khiển được hành vi của mình. Người từ
đủ 14 tuổi đến 16 tuổi không phải chịu trách nhiệm về hành vi này do tội này
không được liệt kê tại Điều 12 quy định về tuổi chịu trách nhiệm hình sự áp
dụng cho người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi.
.jpg)
Trên đây là giải đáp của chúng tôi
về quy định tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện
thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác . Hy vọng rằng sự tư vấn của chúng tôi sẽ giúp bạn lựa chọn
phương án thích hợp nhất để giải quyết những vướng mắc của bạn. Nếu còn bất cứ
thắc mắc gì liên quan đến sự việc bạn có thể liên hệ với các Luật sư chuyên gia
của Công ty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng Nghiệp qua Tổng đài tư vấn pháp
luật 19006248 hoặc E-mail: luathongthai@gmail.com
Trụ
sở chính: LK9-38 Tổng cục 5,
Tân Triều, Hà Nội (cuối đường Chiến Thắng, Thanh Xuân).
Khánh Ly