Khi thực hiện các hợp đồng giao dịch dân sự khó tránh khỏi hoàn toàn những rủi ro không mong muốn. Lường trước được vấn đề đó nên pháp luật đã đề ra những quy định liên quan đến trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng. Trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng là một trong những chế định quan trọng của pháp luật dân sự, đóng vai trò điều chỉnh các quan hệ phát sinh khi có hành vi trái pháp luật gây thiệt hại cho người khác. Quy định này vừa mang tính chất bảo vệ quyền lợi của người bị thiệt hại, vừa góp phần phòng ngừa, răn đe các hành vi xâm hại lợi ích xã hội. Hãy cùng Luật Hồng Thái tìm hiểu!
Theo điều 584 BLDS
2015 quy định về căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại:
1. Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức
khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người
khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác
có liên quan quy định khác.
“- Thiệt hại về tính mạng, sức khỏe làm phát sinh thiệt hại về vật chất bao
gồm chi phí cứu chữa, bồi dưỡng, chăm sóc, phục hồi chức năng bị mất, thu nhập
thực tế bị mất, bị giảm sút do thiệt hại về tính mạng, sức khỏe;
- Thiệt hại về tính mạng, sức khỏe làm phát sinh thiệt hại về vật chất bao
gồm chi phí cứu chữa, bồi dưỡng, chăm sóc, phục hồi chức năng bị mất, thu nhập
thực tế bị mất, bị giảm sút do thiệt hại về tính mạng, sức khỏe;
- Thiệt hại do danh dự, nhân phẩm uy tín bị xâm hại bao gồm chi phí hợp lí
để ngăn chặn, khắc phục thiệt hại, thu nhập thực tế bị mất, bị giảm sút do danh
dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm hại.”
2. Người gây thiệt hại không phải chịu trách
nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất
khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa
thuận khác hoặc luật có quy định khác.
“- Hành vi gây thiệt hại thông thường thể hiện dưới dạng hành động. Chủ thể
đã thực hiện hành vi mà đáng ra không được thực hiện các hành vi đó. Vấn đề
hành vi trái pháp luật thể hiện dưới dạng không hành động có phải bồi thường
thiệt hại không và sẽ áp dụng như thế nào là vấn đề phức tạp hiện đang còn có
nhiều tranh luận, về phương diện lí luận, hành vi này vẫn coi là hành vi trái pháp luật và có khi phải chịu trách nhiệm lùng sự (không cứu giúp người bị nạn...)
nhưng khó có thể buộc người đó bồi thường thiệt hại. Lỗi trong trách nhiệm dân
sự là điều kiện để xác định trách nhiệm bồi thường thiệt hại, tuy nhiên mức độ
lỗi, hình thức lỗi không có ý nghĩa nhiều trong việc xác định trách nhiệm bồi
thường.
- Hành vi gây thiệt hại có thể là hành vi hợp pháp nếu người thực hiện
hành vi theo nghĩa vụ mà pháp luật hoặc nghề nghiệp buộc họ phải thực hiện các
hành vi đó. Ví dụ: nhân viên phòng chữa cháy có thể phá hủy nhà dễ cháy xung
quanh đám cháy; bác sĩ cắt bỏ các bộ phận hoặc làm các phẫu thuật khác... Trong
trường hợp này, người gây thiệt hại không phải bồi thường. Người gây thiệt hại
cũng không phải bồi thường trong Trường hợp phòng vệ chính đáng, trong tình thế
cấp thiết hoặc có sự đông ý của người bị thiệt hại (Điều 594; khoản 1 Điều 595
Bộ luật dân sự năm 2015); tuy nhiên, nếu vượt quá giới hạn của phòng vệ chính
đáng, vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết thì người gây ra thiệt hại vẫn phải
bồi thường thiệt hại.”
3. Trường hợp tài sản gây thiệt hại thì chủ sở
hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ
trường hợp thiệt hại phát sinh theo quy định tại khoản 2 Điều này.
Theo đó, những điều kiện phát
sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng bao gồm:
-
Có thiệt hại xảy ra trên thực tế: Nêu rõ chi tiết
về số liệu, hình ảnh xác thực,...
-
Có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự,
nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác: có hành vi
thực tế gây thiệt hại, xâm phạm đến những mối quan hệ mà pháp luật bảo vệ
-
Có mối quan hệ nhân quả giữa thiệt hại xảy ra và
hành vi xâm phạm: nguyên nhân xuất phát từ hành vi đó mà gây ra hậu quả - những
thiệt hại thực tế, nhằm đảm bảo sự minh bạch trong việc giải quyết về bồi thường
thiệt hại ngoài hợp đồng.
Nếu bạn gặp khó khăn trong các vấn
đề pháp lý liên quan đến tổ chức họp hội đồng thành viên, quyết định kinh doanh
hay tranh chấp nội bộ, Công ty Luật TNHH
Quốc tế Hồng Thái và Đồng nghiệp luôn sẵn sàng hỗ trợ. Với đội ngũ luật sư
giàu kinh nghiệm, chúng tôi cam kết mang lại những giải pháp pháp lý hiệu quả
nhất. Liên hệ ngay 0976933335 - 0982033335 hoặc qua E-mail:
luathongthai@gmail.com để được hỗ trợ nhanh nhất.
Trụ sở chính: LK9-38 Tổng cục 5,
Tân Triều, Hà Nội (cuối đường Chiến Thắng, Thanh Xuân).
Bạn cũng có thể tham khảo thêm
thông tin các dịch vụ tư vấn của chúng tôi:
- Dịch vụ Luật sư lĩnh vực dân sự
- 0976.933.335
- Dịch vụ Luật sư lĩnh vực Hình sự
- 0982.033.335
- Dịch vụ pháp lý lĩnh vực Đất
đai - 0976.933.335
- Dịch vụ tư vấn nhân sự và quản
lý lao động - 0988.587.987
- Dịch vụ pháp lý lĩnh vực Doanh
Nghiệp - 0962.893.900
- Dịch vụ Luật sư lĩnh vực Hôn
nhân và gia đình - 0976.933.335